Chân tay buồn bực là hiện tượng không kéo dài và không xuất hiện thường xuyên là bình thường và khiến nhiều người không đặc biệt quan tâm. Tuy vậy, khi tình trạng này xảy ra liên tục và xuất hiện cùng với một số triệu chứng khác sẽ là dấu hiệu cảnh báo về sự xuất hiện của một số bệnh lý nghiêm trọng. Việc xác định sớm bệnh lý liên quan giúp điều trị kịp thời và ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm.
Chân tay buồn bực là như nào?
Các triệu chứng của chân tay buồn bực có thể xuất hiện bất kể lúc nào, dù người bệnh đang nằm nghỉ, ngồi hoặc không hoạt động. Thường xuất hiện nhiều hơn vào buổi tối và ảnh hưởng tới vùng cổ chân, bàn chân, đùi, và thậm chí cả cánh tay. Các triệu chứng cụ thể bao gồm:
- Cảm giác tê mỏi lan tỏa từ chân tay.
- Một cảm giác bứt rứt buồn bực tương tự như có con kiến bò dưới da hoặc một loại khó chịu buồn bực từ bên trong xương.
Để giảm bớt cảm giác khó chịu này, những người bị chứng chân tay buồn bực thường phải thực hiện các động tác cử động. Do đó, tình trạng này có thể dẫn đến vấn đề về giấc ngủ như thiếu ngủ, mất ngủ, làm cho họ cảm thấy mệt mỏi và gặp phải nhiều khó khăn liên quan đến sức khỏe.
Chân tay buồn bực cảnh báo bệnh gì?
Triệu chứng buồn bực chân tay có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, từ trẻ nhỏ, thanh niên, người trưởng thành cho đến người cao tuổi. Thường gặp ở phụ nữ mang thai, những người có thói quen ngồi nằm sai tư thế, ít vận động hoặc đang gặp tình trạng căng thẳng. Tuy nhiên, buồn bực chân tay cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo về một số bệnh lý nghiêm trọng sau đây:
- Hội chứng bồn chồn chân tay (Wittmaack-Ekbom):
Hội chứng chân tay buồn bực, còn được biết đến như hội chứng chân không yên hoặc bệnh Willis-Ekbom, thường liên quan đến sự rối loạn trong hệ thần kinh. Người bệnh trải qua cảm giác chân tay không kiểm soát, có mong muốn di chuyển, hoạt động, và có thể thường xuyên cảm nhận nhức nhối và khó chịu ở vùng chân hoặc bàn chân. Điều này dẫn đến trạng thái bứt rứt, khó chịu và ảnh hưởng đến giấc ngủ của người bệnh. Thường thấy nhiều nhất ở người cao tuổi. Hội chứng chân tay buồn bực có sự liên quan đáng kể đến yếu tố di truyền. Thống kê cho thấy, khoảng 50% số người mắc hội chứng chân tay buồn bực (bệnh Willis-Ekbom) có ít nhất một thành viên trong gia đình từng mắc bệnh này.
- Bệnh suy giãn tĩnh mạch:
Suy giãn tĩnh mạch là hiện tượng tĩnh mạch bị giãn ra, phình lên, có thể thấy bề mặt nông và hình thành các đường vằn màu tím hoặc xanh dưới da, thường thấy ở chân, và đôi khi còn xuất hiện ở các vùng khác như âm hộ hoặc trực tràng (bệnh trĩ).
Một trong những dấu hiệu của bệnh suy giãn tĩnh mạch là cảm giác buồn bực chân tay. Triệu chứng này thường xuất hiện vào ban đêm khi người bệnh đang nghỉ ngơi hoặc không hoạt động. Bên cạnh triệu chứng buồn bực chân tay, những người mắc suy giãn tĩnh mạch còn gặp một số dấu hiệu khác như:
– Tĩnh mạch bề mặt thể hiện màu xanh nổi bật và phình ra dọc theo các vùng như bắp chân, đùi, mắt cá chân, đầu gối hoặc bên trong xương ống chân.
– Cảm giác đau nhức và trọng lượng ở chân, đặc biệt là khi phải đứng hoặc ngồi lâu.
– Sự căng cứng của cơ bắp chân khi thực hiện vận động hoặc ngay cả trong tình trạng nghỉ ngơi.
– Cơn chuột rút thường xuyên xảy ra trong cơ bắp chân.
– Da trở nên khô và ngứa ngáy.
– Da mỏng dần, thay đổi màu sắc, có khả năng xuất hiện vết lở loét và có nguy cơ nhiễm trùng trong phần mô mềm gần vùng mắt cá chân.
Bệnh suy giãn tĩnh mạch có thể dẫn đến các biến chứng như việc xuất hiện lở loét da hoặc tình trạng viêm tắc tĩnh mạch do sự hình thành của huyết khối.
- Bệnh đau thần kinh tọa:
Dây thần kinh toạ là một dây thần kinh kéo dài từ vùng dưới thắt lưng xuống tới các ngón chân, có vai trò quản lý cảm giác và chuyển động cho các phần dưới cơ thể. Đau thần kinh tọa là một tình trạng đau mà xuất phát từ tổn thương hoặc kích thích dây thần kinh theo đường đi của nó.
Cơn đau bắt nguồn từ cột sống thắt lưng và lan ra với triệu chứng như đau ở phía ngoài đùi, mặt trước cẳng chân, mắt cá chân và lan ra các ngón chân. Tùy thuộc vào vị trí tổn thương và nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng có thể khác biệt từ người này sang người khác. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:
– Cảm giác đau nhức ở vùng thắt lưng và đau ở phần hông.
– Cảm giác nóng rát, ngứa ở vùng chân.
– Tình trạng tê chân, buồn bực, yếu chân, khó khăn trong việc di chuyển chân hoặc bàn chân.
– Đau chân khiến việc đứng dậy từ tư thế ngồi trở nên khó khăn.
– Cơn đau chân tăng lên khi bạn ngồi hoặc đứng lâu.
Triệu chứng bệnh đau thần kinh tọa không chỉ làm ảnh hưởng đến khả năng vận động, mà còn có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho thần kinh nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả. Vì thế, khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường, bạn nên tìm đến cơ sở y tế chuyên khoa để được khám và điều trị đúng phương pháp.
- Bệnh về xương khớp:
Các bệnh về xương khớp là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây chứng chân tay buồn bực. Nguyên nhân bởi một số bệnh như: thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp… gây chèn ép, làm tổn thương mạch máu và các dây thần kinh dẫn tới triệu chứng chân tay buồn bực, tê bì, nhức mỏi.
- Bệnh lý thần kinh ngoại biên:
Bệnh thần kinh ngoại biên là một thuật ngữ tổng quát chỉ đến một nhóm bệnh lý xuất phát từ tổn thương của các dây thần kinh ngoại biên. Các dây thần kinh ngoại biên là những dây thần kinh chuyển tín hiệu từ não và tủy sống đến các cơ, cơ quan và mô khác trong cơ thể. Tổn thương dây thần kinh ngoại biên (ví dụ như ở bàn tay, bàn chân) cũng có thể gây ảnh hưởng đến cân bằng dopamine trong hệ thần kinh, góp phần kiểm soát cử động cơ và là một yếu tố tăng nguy cơ mắc chứng chân tay buồn bực.
Chân tay buồn bực là một trong những dấu hiệu thường thấy của bệnh thần kinh ngoại biên. Ngoài ra, bệnh này còn gây ra một số triệu chứng khác như:
– Yếu tay chân, tê bì tay chân, khó cầm nắm, mất cảm giác.
– Cảm giác đau nhức, như một cú giật điện, khi kích thích vùng dưới da.
– Mệt mỏi chân, đau chân gây khó khăn trong việc ngủ.
– Mất thăng bằng.
– Yếu cơ, cơ co cứng hoặc co quắp.
– Khó khăn trong việc đi bộ.
– Da khô, xanh tái.
– Tình trạng huyết áp hoặc nhịp tim không bình thường.
Nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, bệnh có thể tiến triển nặng hơn theo thời gian và gây ra những hậu quả như co cơ, tê liệt không thể hồi phục, mất cảm giác ở vùng da do dây thần kinh ngoại biên chi phối. Do đó, khi có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, người bệnh nên đến bệnh viện để được khám và chẩn đoán kịp thời, từ đó tiến hành điều trị để tránh những biến chứng không mong muốn.
- Bệnh chuyển hóa:
Bệnh chuyển hóa tiêu biểu cần kể đến đó là bệnh tiểu đường. Đây là bệnh lý ảnh hưởng nhiều đến hệ xương khớp, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn khớp, viêm khớp và loãng xương. Vì vậy, chúng có thể gây ra hiện tượng chân tay buồn bực, tê bì. Khi có triệu chứng này, bệnh đã ở mức độ nghiêm trọng cần phải điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.
- Thiếu vitamin, sắt:
Thiếu sắt, vitamin B, canxi khiến xương kém linh hoạt, dễ tê bì nhức chân tay, các dây thần kinh ngoại vi hoạt động kém, chất bôi trơn trong sụn khớp giảm gây triệu chứng đau nhức, hoa mắt chóng mặt, chân tay đau nhức buồn bực.